Communiceren. Hoe doe je dat?

Begrijp wat iemand bedoelt

Bij het communiceren heb je een zender en een ontvanger. De zender praat en de ontvanger luistert. Net als bij het luisteren naar de radio, kunnen hierbij storingen optreden. Er kunnen omgevingsfactoren een rol spelen zoals bijvoorbeeld harde muziek die ervoor zorgt dat we niet horen wat iemand zegt (externe ruis), maar er zijn ook storingen mogelijk in het bericht zelf (interne ruis). Je hoort namelijk wat iemand zegt, maar snap je daarmee ook wat iemand bedoeld?
Dat laatste is zeker niet altijd het geval. Als een zender namelijk iets wil overdragen aan een ontvanger zal hij wat hij denkt eerst moeten omzetten in een boodschap. Dit doet hij door zijn gedachten om te zetten in woorden. Deze woorden hoort de ontvanger en die probeert hieruit te destileren wat de zender bedoelde. Dit gaat niet altijd goed, zeker wanneer we alleen gebruik kunnen maken van woorden zoals in een e-mail bijvoorbeeld. Hier ontbreekt intonatie, gezichtsuitdrukking en lichaamshouding. Belijkrijke non-verbale communicatiemiddelen die het voor de ontvanger makkelijker maken om de woorden die door de zender zijn uitgezonden om te zetten in hetgeen de zender wilde overbrengen.
Om er toch achter te komen wat de zender daadwerkelijk bedoelde met zijn boodschap kun je het beste LSD toepassen. LSD staat voor Luisteren, Samenvatten en Doorvragen. Oftewel: "Ik hoor wat je zegt, klopt het dat je hiermee dit wil zeggen en zou je misschien dit wat beter kunnen uitleggen?". Op die manier kom je er echt achter wat de zender bedoelde en voorkom je miscommunicatie. Het spreekt voor zich dat dit makkelijker gaat wanneer je recht tegenover iemand zit, dan dat je dit via de mail moet doen.

Doe het tegenovergestelde bij een conflict

Wat moet je doen als je onverhoopt met iemand in conflict raakt? Meestal helpt het, wanneer je tegenovergesteld gedrag gaat vertonen. Dit kan worden uitgelegd aan de hand van de Roos van Leary. Belangrijk hierbij is dat je beseft dat jouw gedrag invloed heeft op het gedrag van een ander. Zo roept agressief gedrag, opstandig gedrag op en leidend gedrag roept volgend gedrag op. In de roos staan deze soorten gedrag boven en onder elkaar. Verder kun je zien dat aan de linkerkant van de roos tegenwerkend gedrag wordt weergeven terwijl aan de rechterkant meewerkend gedrag wordt weergegeven. Aan de bovenkant zit het actieve gedrag en aan de onderkant het passieve gedrag. Wanneer je in een conflict situatie terecht komt dan moet je eerst inschatten welk gedrag jezelf en daaraan gekoppeld je gesprekspartner vertoont. Is dat helder dan kun je jouw gedrag aanpassen richting helpend en vervolgens zul je zien dat het gedrag van je gesprekspartner opschuift richting meewerkend gedrag.

Wees een OEN, laat je OMA thuis en gebruik LSD

Samengevat moet je je in een gesprek met iemand anders Open, Eerlijk en Nieuwsgierig opstellen. Verder moet je tijdens een gesprek niet direct een Oordeel vormen, niet direct je Mening te ventileren of je gesprekspartner van een Advies voorzien. Beter is het om te Luisteren, vervolgens hetgeen je gehoort hebt Samen te vatten en vervolgens te Door te vragen om er achter te komen of je samenvatting juist was. Op die manier kun je het beste achterhalen wat de ander bedoelde.

Het is best lastig om deze technieken onder de knie te krijgen, maar zeker de moeite waard. Mail de redactie