keyboard_arrow_up

De slinger van Foucault achterna

Umberto Eco bouwde zijn boek De slinger van Foucault op als een encyclopedie van feiten en complottheorieën. Veel van hetgeen Eco benoemt, hebben we van een uitleg voorzien en op een rijtje gezet.
 7 juni 2021 17 min. leestijd Rilba
Er zijn mensen die
De slinger van Foucault
De oorspronkelijke titel is Il pendolo di Foucault en zowel het oorspronkelijke boek als de vertaling van Yond Boeke verscheen in 1988.
van Umberto Eco niet door konden komen of vinden dat Eco hier uitsluitend probeert de lezer af te troeven met een onstuitbare hoeveelheid wetenswaardigheden. Maar er zijn ook velen die vinden dat het een van de beste boeken is die ooit geschreven zijn.

Eén van deze bewonderaars is Harry Mulisch.
In zijn dagboek schreef hij:
Onderstaand citaat uit 1993 is opgenomen in Zijn eigen land waarin Robert Ammerlaan stukken uit het dagboek van Mulisch opnam.
"De gigantische kaalslag in De Slinger Foucault. Ik had dat boek natuurlijk moeten schrijven, maar dat heb ik niet gedaan. Eco heeft het gedaan en na een diner in Amsterdam heb ik hem daarvoor op beide wangen gekust."
In dit artikel willen we een poging doen om deze "kaalslag" chronologisch in beeld te brengen en het boek te voorzien van een index, zoals
voorgesteld door Anthony Burgess.
Anthony Burgess is schrijver van onder andere het boek A Clockwork Orange. In een recensie uit 1989 in de New York Times doet hij het voorstel om het boek te voorzien van een index.
Dit artikel behandelt momenteel een groot aantal onderwerpen. Door op één van onderstaande thema's te klikken, worden alleen die onderwerpen getoond die betrekking hebben op dat specifieke thema.

Aan dit artikel worden nog steeds nieuwe onderwerpen toegevoegd. Kom daarom regelmatig terug om de laatste bijdragen te bekijken.

Direct naar de laatste bijdrage

De slinger van Foucault

In 1851 toonde de natuurkundige Léon Foucault aan dat de aarde om haar as draait. Dit deed hij door een zware metalen bol door middel van een lange kabel aan het plafond van het Pantheon in Parijs te bevestigen. Wanneer je de slinger in beweging zet, zal deze een circulaire beweging maken. In Parijs (op noordelijk halfrond) is dit met de klok mee, en in het zuidelijk halfrond beweegt de slinger tegen de klok in. De originele slinger, die Foucault in 1851 gebruikte, werd vanaf 1855 ten tentoongesteld in de kapel van het Musée des Arts et Métiers in Parijs.
De slinger van Foucault in het Pantheon in Parijs in 2006 (foto: Alexandre Bourdeu)

Musée des Arts et Métiers

Na de Franse Revolutie werd de abdij van Saint-Martin-des-Champs in Parijs gebruikt als tempel voor de industrie en vooruitgang om later te verworden tot een het museum van het Nationaal conservatorium van ambachten en kunsten van Frankrijk.
Musee des Arts et Metiers (foto: Christine Bokobza)

De Atlantiden van het continent Mu

Wie met de naam "Atlantiden" precies bedoeld worden, blijkt niet duidelijk uit de tekst. Het kunnen de dochters zijn van de mythologische figuur Atlas, maar waarschijnlijk bedoelde Eco met de Atlantiden de bewoners van het mythologische Atlantis die ook wel Atlantiërs worden genoemd. Het eiland Atlantis wordt ongeveer 350 jaar v. Chr. voor het eerst beschreven door de Griekse filosoof Plato. Volgens deze beschrijving zou Atlantis in de Atlantische oceaan liggen ten westen van de Straat van Gibraltar.
Het continent Mu is ontstaan door een misinterpretatie van een Maya-schrift door de Franse priester Charles Étienne Brasseur de Bourbourg. Van hieruit ontstond het idee dat met het continent Mu het eiland Atlantis wordt bedoeld en dat vanuit Mu/Atlantis de oude beschavingen (zoals die van de Maya in Zuid Amerika en de Egyptenaren) ontstonden.
Wereldkaart van Atlantis

De koepel van de Tempel van Salomo

De Tempel van Salomo is volgens de Hebreeuwse bijbel de eerste Joodse tempel in Jeruzalem. Deze zou op de tempelberg hebben gestaan, ongeveer op de plek waar nu de rotskoepel en de Al-Aqsamoskee staan. In de Hebreeuwse bijbel staat een vrij gedetailleerde beschrijving van de tempel, maar daarin wordt niet gesproken over een koepel. Visuele tocht door De ontdekking van de hemel
De Tempel van Salomo zoals beschreven in de Hebreeuwse bijbel met in de kleine ruimte de ark van het verbond (foto: Wikipedia)
Eco bedoelde naar alle waarschijnlijkheid dan ook niet de bijbelse Tempel van Salomo, maar de Al-Aqsamoskee. Deze moskee werd, na verovering op de moslims, rond 1120 in gebruik genomen door de
Tempeliers.
Aangezien de moskee op ruïnes van de Tempel van Salomo zou zijn gebouwd, werd de moskee door de leden van de orde omgedoopt tot "Tempel van Salomo". Deze "tempel" heeft wel een koepel. Daarom is het logisch dat Eco de koepel van de Al-Aqsamoskee bedoelde, toen hoofdpersoon Casaubon zich afvraagt:
"Hoe zou
hij
geroteerd hebben als hij in de nok van de koepel van de Tempel van Salomo bevestigd was geweest? Misschien hadden de Ridders het daar ook geprobeerd."
Onderaanzicht van de koepel van de Al-Aqamoskee (foto: Meedan Photos)

Salomo's Huis (1626)

De Engelse filosoof Fransis Bacon
Naast filosoof was Fransis Bacon (1561-1626) een staatsman, jurist en schrijver.
vertelt in zijn boek Nieuw Atlantis
Het boek New Atlantis werd in 2017 vertaald door Thomas Heij en onder de titel Nieuw Atlantis gepubliceerd.
over een bemanning die met hun schip verdwaald en ten westen van Peru op het tot dan toe onbekende eiland Benzalem stuit. Dit eiland wordt bestuurd door wetenschappers vanuit het huis van Salomo. Aangezien het boek nog niet voltooid was bij zijn overlijden, is er geen zekerheid over wat Bacon wilde zeggen met zijn boek. Wel wordt duidelijk dat hij vond dat religie en wetenschap elkaar niet tegen hoeven te spreken, maar met elkaar in harmonie kunnen bestaan. Het doel van het Huis van Salomo is het verkrijgen van:
"kennis van de oorzaken en verborgen werkingen der dingen, het verleggen van de grenzen der menselijke beheersing tot het voortbrengen van al het mogelijke."
Gravure uit New Atlantis uit 1626
Mogelijk dat Bacon zich bij de beschrijving van het fysieke huis van Salomo op het eiland heeft laten inspireren door de tempel van de Rozenkruisers zoals beschreven door Theophilus Schweighardt Constantiens in zijn boek Speculum Sophicum Rhodostauroticum uit 1618.

Het vliegtuig van Breguet

In het Musée des Arts et Métiers hangt de Breguet type IV R.U1 net naast de Slinger van Foucault (op onderstaande foto is de slinger ook te zien). Deze tweedekker werd geproduceerd van 1911 tot 1917.
Breguet type IV R.U1 in het Musée des Arts et Métiers in Parijs (foto: Arnaud 25)

Het Vrijheidsbeeld

Het Vrijheidsbeeld was in eerste instantie bedoeld als vuurtoren aan de noordelijke ingang van het Suezkanaal, maar omdat Egypte onvoldoende financiële middelen had, is het uiteindelijk geschonken aan de Verenigde Staten van Amerika. Het beeld bestaat uit een door Gustav Eiffel ontworpen gietijzeren geraamte waarop koperen platen bevestigd zijn. Het beeld werd in 1884 in Parijs voltooid en vervolgens ontmanteld en verscheept naar New York.
Bij het ontwerpen van het Vrijheidsbeeld boetseerde Auguste Bartholdi een kleimodel op schaal (1:16). Na het overlijden van Bartholdi in 1904 schonk zijn weduwe het kleimodel aan het Musée des Arts et Métiers.
Kleimodel van het Vrijheidsbeeld in het Musée des Arts et Métiers in Parijs (foto: Google Arts and Culture)

Hispano Suiza 1932

Hispano Suiza uit 1932 (foto: Francisco Gonzalez)

Citroën C64 uit ‘36

De C6 was de eerste Citrioën met een zescilinder motor. In het boek benoemt Eco de auto als C64 uit 1936, maar dit klopt niet helemaal met de werkelijkheid. De type-aanduiding van de auto is C6G en niet C64.
C64 is een (mogelijk onbedoelde) verwijzing naar de Commodore 64. Een computer uit de jaren tachtig die ook als C64 werd aangeduid.
Dit model werd in 1928 voor het eerst aan het publiek getoond en in 1932 aan het museum geschonken. Waar de "'36" naar verwijst is dan ook niet duidelijk.
Opengewerkte Citroën C6G uit 1931 (foto: Rama)

De auto van Cugnot

In 1769 ontwikkelde de Franse Nicolas-Joseph Cugnot de eerste automobiel die door een stoommachine werd voortbewogen. Het jaar daarop bouwde hij een verbeterde versie dat in het Musée des Arts et Métiers te zien is. Het zware voertuig had twee wielen aan de achterzijde en één aan de voorzijde.
Cugnot's fardier uit 1771 (foto: Roby)

Panhard Dynavia uit ‘45

Het Musée des Art et Métiers heeft geen exemplaar van de Panhard Dynavia in haar bezit. Van deze conceptcar zijn twee exemplaren gebouwd. Het eerste is bezit van het Automobielmuseum in Mülhausen (D) en het tweede exemplaar is verloren gegaan bij een ongeluk. Wel staat er een Panhard & Levassor uit 1896 in het museum, maar Eco beschreef de auto als volgt:
"[...] de in haar gepolijste aerodynamica te doorzichtige en te nauwe Panhard Dynavia uit ‘45"
Panhard Dynavia uit 1948 (foto: Jean-Charles Desmots)

Peugeot 1909

Peugeot uit 1909 (foto: Google Arts and Culture)

L'Obéissante, 1873

"Ik concentreerde me even op de Obéissant, 1873, het eerste Franse voertuig met mechanische tractie, voor twaalf passagiers."
L'Obéissante uit 1873 (foto: Wikipedia)

Jaldabaoth

"De demiurg, het verfoeilijke product van Sophia, de eerste archont, Jaldabaoth..."
In de
gnostiek
In de eerste eeuwen van de moderne jaartelling ontstond de gnostiek. Dit is een religie die gericht is op het verkrijgen van kennis rondom het ontstaan van de wereld en de mens.
wordt gesproken over
Sophia
Sophia is in bepaalde stromingen binnen de gnostiek een lagere god die een onbezonnen daad begaat.
die uit zichzelf een
demiurg
Een demiurg betekent in het oud-Grieks letterlijk bouwer of ambachtsman. In het boek Timaeus van de Griekse filosoof Plato (427 v. Chr. - 347 v.Chr.) maakt een demiurg vanuit ongeordende materie de wereld.
voortbrengt, die Jaldabaoth wordt genoemd. In bepaalde stromingen binnen de gnostiek zijn Jaldabaoth en
JHWH
De Hebreeuwse God in het boek Genesis (deel van het Oude Testament in de bijbel).
aan elkaar gelijk en daarmee is Jaldabaoth de schepper van de wereld en de mens. In de bijbel ontstaat het kwaad in de wereld door de
zondeval,
Bij de zondeval schonden de eerste mensen, Adam en Eva, het verbod van God om te eten van de boom van kennis van goed en kwaad.
terwijl in de gnostiek de demiurg, de eerste
archont
In het oude Griekenland werden hoge gezagsdragers een archont genoemd.
verantwoordelijk wordt gehouden voor het ontstaan van onheil in de wereld.

Les Creations Jacsam

"De rue Conté ging links over in de rue Montgolfier en rechts in de rue Turbigo, op de hoek twee cafés, Le Week End en La Rotonde, en er tegenover een gevel waarop de met moeite te ontcijferen woorden LES CREATIONS JACSAM"
Les Creations Jacsam was een atelier gespecialiseerd in bovenkleding voor mannen dat tot eind 1996 gevestigd was aan de Rue de Turbigo op nummer 54 in Parijs. Tegenwoordig is de genoemde tekst niet meer zichtbaar. Café Le Week-End bestaat nog wel (2020), maar Café La Rotonde niet meer.
Merk van Les Creations Jacsam op de voering van een jasje

Space Invaders

Space Invaders uit 1978 is een van de eerste computerspellen. In dit spel moet met behulp van een laserkanon op aliens geschoten worden die van boven op het scherm naar benden richting het kanon komen. Wanneer een van de wezens de onderkant van het scherm bereikt is het spel afgelopen. In eerste instantie werd dit spel als
arcadespel
Computerspel dat in een kast verwerkt is en dat in een speelhal (arcade) gespeeld kan worden.
uitgebracht, maar kwam later ook beschikbaar op thuiscomputers.
Space Invaders als arcadespel

De snoek in Yellow Submarine

Eco heeft het over een snoek uit Yellow Submarine in de context van iets dat alles opslokt. In de animatiefilm Yellow Submarine van de Beatles uit 1968 komen wel vissen voor die op een snoek lijken, maar deze zwemmen alleen maar voorbij. Het is waarschijnlijk dat Eco verwijst naar een figuur in de scene "Sea of monsters". George Martin, producer van de Beatles, beschrijft dit figuur in zijn
memoires
als volgt:
"[Het] monster is enorm, zonder armen maar met twee lange benen met rubberlaarzen aan en in plaats van een neus is er een soort lange trompet. Dit is een opzuigend monster - als het de andere kleine monsters ziet, gebruikt het zijn trompet om ze op te zuigen. Uiteindelijk zuigt het de gele onderzeeër op en pakt uiteindelijk de hoek van het scherm en zuigt dat ook op, totdat het allemaal wit wordt."
Het "monster" dat alles om zich heen opzuigt uit Yellow Submarine (foto: schermafdruk)

De tempel van de Rozenkruisers (1618)

In Belbo's kamer hangt een gravure van de Tempel van de Rozenkruisers hangt. Eco beschrijft het tafereel op de gravure als volgt:
"[...] er stond een toren op afgebeeld met daarbovenop een koepel, [...] Het landschap rond de toren was ongerijmd, met een ongerijmde bevolking [...] Hier kwam, links onderaan, een edelman uit een put te voorschijn [...]. Onderaan in het midden een ridder en een reiziger, rechts een geknielde pelgrim die bij wijze van pelgrimsstaf een groot anker vasthield. Aan de rechterkant, bijna tegenover de toren, een piek, een rots waar een figuur met een zwaard vanaf stortte, en aan de andere kant, in perspectief, de Ararat, met de gestrande Ark op de top. Boven in de hoeken twee wolken, elk verlicht door een ster die met schuine stralen op de toren scheen. Langs de stralen stegen twee figuren op [...]. Boven in het midden een nimbus met daarboven het woord ‘oriens’ en erin een aantal Hebreeuwse letters, waaruit de hand van God stak die de toren aan een draad vasthield. De toren bewoog voort op wielen, de basis was vierkant en had vensters, een deur, aan de rechterkant een ophaalbrug, plus een soort trans met vier uitkijktorentjes [...]. Daarop weer een kleiner koepeltje, met een vierhoekig torentje met grote, door dunne zuilen opgehouden open bogen, waarin een klok te zien was."
Tempel van de Rozenkruisers zoals afgebeeld in Speculum Sophicum Rhodostauroticum uit 1618 van Theophilus Schweighardt Constantiens
Matthäus Merian

Collegium Fraternitatis

Boven de tempel (op bovenstaande gravure) staat de tekst Collegium Fraternitatis waarbij met "Collegium" broederschap wordt bedoelt en met "Fraternitalis" de Orde van de Rozenkruisers, die voluit ook wel Fraternitatis Roseae Crucis worden genoemd.

Hyperkubus

Een hyperkubus is een kubus die geen drie dimensies (X, Y en Z) heeft, maar vier. Op onderstaande tekening staat links een vierkant met vier hoeken met de coördinaten: (0,0), (1,0), (0,1) en (1,1). Rechts staat een kubus afgebeeld. Die heeft acht hoekpunten, waarvan de coördinaten nu uit drie getallen bestaan omdat een kubus een 3-dimensionale figuur is: (0,0,0), (1,0,0), (0,1,0), (1,1,0), (0,0,1), (1,0,1), (0,1,1) en (1,1,1). Elk zijvlak op een kubus is op zich een vierkant.
Vierkant en kubus met coördinaten van de hoekpunten (foto: prof.dr. Paul Hellings)
Stel dat er een kubus kan bestaan met vier dimensies, dan bestaan de coördinaten uit vier getallen omdat er naast de X, Y en Z as nog een vierde as bijkomt. Zo'n figuur is een 4-dimensionale hyperkubus met 16 hoekpunten: (1,0,0,0), (0,1,0,0), (0,0,1,0) ... (1,1,1,1).
Benadering van een hyperkubus (foto: Wikipedia)

Het ontologische godsbewijs van Sint-Anselmus

Anselmus van Canterbury (1033 - 1109) was een theoloog en filosoof uit Frankrijk die bekend werd vanwege zijn
ontologische
De onthologie is het onderzoek naar hetgeen ten grondslag ligt van de waargenomen werkelijkheid.
bewijs dat god bestaat. Dit deed hij in zijn boek Proslogium via de volgende redenatiestappen:
  • God is per definitie perfecter dan het meest perfecte wezen denkbaar.
  • Bestaan is altijd beter dan niet bestaan.
  • Een wezen dat niet bestaat is niet perfect.
  • Dus moeten we concluderen dat god bestaat.
Hoewel een logische redenering, is het toch geen absoluut godsbewijs. Dit komt omdat er ten onrechte wordt aangenomen dat iets dat denkbaar is ook in de werkelijkheid bestaat.
Mogelijk portret van Anselmus van Canterbury, gepubliceerd in 1584

De weerlegging van Gaunilo

Gaunilo van Marmoutiers was een tijdgenoot van Anselmus en een monnik in Frankrijk. In zijn werk Ten behoeve van de Dwaas probeert hij via een parodie duidelijk te maken dat het godsbewijs van Anselmus niet klopt:
  • "Het verloren eiland" is per definitie perfecter dan het meest perfecte eiland denkbaar.
  • Bestaan is altijd beter dan niet bestaan.
  • Een eiland dat niet bestaat is niet perfect.
  • Dus moeten we concluderen dat "het verloren eiland" bestaat.
Hoewel een logische redenering, is de conclusie dat de uitkomst niet juist kan zijn en als deze redenering niet klopt, dan klop deze in het geval van god ook niet, zo stelt Gaunilo.

Carpocrates

In de tweede eeuw na Christus richt Carpocrates in
Alexandrië
Stad in het noorden van Egypte waar de nijldelta, de woestijn en de Middellandse Zee bij elkaar komen.
een gnostisch genootschap op. Carpocrates geloofde dat alle materie slecht was en alles van de geest goed en dat men gered kon worden door het verkrijgen van kennis over het ontstaan van de wereld en de mens. Carpocrates zag Jezus als een gewone man, waarvan zijn ziel verbonden was met een onbekende perfecte god en daarmee zag Carpocrates Jezus als zijn rolmodel.

De Tempeliers

De Orde van de Arme Ridders van Christus en de Tempel van Salomo was een christelijk genootschap van
kruisridders.
Westerse christelijke ridders die tussen 1096 en 1271 oorlog voerden om Jerusalem te veroveren op de moslims en joden.

Volgens de overlevering zouden
Hugues de Payns
en
Godfried van Sint-Omaars
Godfried van Sint-Omaars was een Vlaamse edelman
in 1118 aan koning Boudewijn II van Jeruzalem en Warmund, patriarch van Jeruzalem hebben voorgesteld om een ridderorde te erkennen ter bescherming van de pelgrims naar het heilige land. In 1120 krijgt de orde toestemming van koning Boudewijn II om haar hoofdkwartier te vestigen op de tempelberg in de veroverde Al-Aqsa moskee, die door de Templeliers werd omgedoopt in de de
Tempel van Salomo,
vandaar de naam: Orde van de Arme Ridders van Christus en de Tempel van Salomo.
In 1129 werd de orde officieel erkend door de Katholieke kerk en bleef bijna tweehonderd jaar bestaan tot Paus Clemens V in opdracht van
Filips de Schone
de orde in 1312 ontbond. De orde verwierf grote rijkdommen mede omdat de ridders die aansloten een gelofte van armoede moesten afleggen en al hun bezittingen aan de orde moesten schenken.

Krupskaja

Nadežda Konstantinovna Krupskaja (1869-1939) was een Russchische Bolsewiek en getrouwd met Lenin. Onder haar invloed werden boeken zoals de bijbel en de koran op de censuurlijst van Sovjet-Unie geplaatst.
Nadezhda Krupskaya in 1895 (foto: Wikipedia)

Filips de Schone

Koning Filips IV (ook wel Filips de Schone genoemd) was van 1285 tot 1314 koning van Frankrijk. Zijn doel was om de machtigste koning van zijn tijd te worden. Om zijn macht uit te breiden, voerde hij oorlog met Engeland en Vlaanderen wat hem een vermogen kostte. Ook de macht van de kerk en de tempeliers was Filips een doorn in het oog. Hij was voortdurend in conflict met de pauselijke macht tot in 1305 de Filips gunstig gezinde paus Clemens V aan de macht kwam.
Filips de Schone zoals geschilderd rond 1837
Palace de Versailles
In 1307 zag de koning zijn kans schoon toen Esquiu de Florian, een uitgetreden tempelier, vertelde over godslastering, seksuele uitspattingen en duivelaanbidding binnen de orde van de Tempeliers. Met deze beschuldiging overtuigde de koning paus Clemens V om duizenden tempeliers te arresteren. Na een proces van vijf jaar werd de orde van de Tempeliers in 1312 ontbonden. Ruim een jaar later stierf Filips de Schone als gevolg van verwondingen opgelopen tijdens een jachtpartij.

Italo Balbo

Eco heeft het over "je wangen [...] scheren á la Italo Balbo" en doelt hiermee op de Italiaanse fascist Italo Balbo die tot 1933, onder Mussolini, minister van luchtvaart was. Daarna was hij gouverneur van Italiaans-Libië. Balbo overleed toen zijn vliegtuig in 1940 per abuis door Italiaans afweergeschut werd neergeschoten.
Iltalo Balbo

Hugues de Payns

De Franse ridder Hugues de Payns wordt gezien als mede oprichting van de Tempeliers. Hij leefde van ongeveer 1070 tot 1136 en was van 1120 tot zijn dood de eerste grootmeester van de orde.
Koning Boudewijn II van Jeruzalem (midden) schenkt de tempel van Salomo aan Hugues de Pays en Godfried van Sint-Omaars (linker personen). Rechts staat Warmund, patriarch van Jeruzalem

Maltezer Ridders

De Soevereine Militaire Hospitaal Orde van
Sint Jan
Schutspatroon van de Maltezer Ridders is Johannes (Jan) de Doper. Deze prediker leefde volgens het nieuwe testament in het begin van onze jaartelling in het huidige Israël in de buurt van de Jordaan waar hij volgelingen in het water doopte als reinigingsritueel.
van Jeruzalem, van Rhodos en van Malta wordt vaak ook wel Maltezer Orde genoemd. De leden van de orde heten Maltezer Ridders of Johannieters.
Gravure uit 1726 van Gerard Sasso, oprichter van de Hospitaalridders van Sint-Jan
De ridderorde ontstond in 1113 door een pauselijke bul die van het hospitaal van orde een soevereine staat maakte. Doelstelling van de orde was het verplegen en beschermen pelgrims in Jeruzalem. De oprichting was ongeveer gelijktijdig met de
Orde van de Tempeliers
. Na het opheffen van de orde van de Tempeliers in 1312 gingen alle bezittingen van de Tempeliers over naar de Johannieters.
De naam Maltezer Ridders ontstond pas in de zestiende eeuw toen keizer Karel V het eiland Malta aan de orde schonk.

Sint-Bernardus

De heilige Bernardus van Clairvaux (1090-1153) was een Franse abt van de door hem hervormde kloosterorde van de cisterciënzers. Bernhardus streed fel tegen aanhangers van de menselijke rede, rationeel denken en andere vormen van ketterij. In 1129 schreef Bernardus ten behoeve van het concilie van Troyes (waarbij de orde van Tempeliers erkend werd door de paus) de "Tempeliersregel", zijnde de gelofte van eenvoud, armoede, kuisheid en gebed.
Sint Bernardus in een "handschrift" van circa 1267-1276

Bafomet

Tijdens het proces dat uiteindelijk leidde tot het verbieden van de orde, werden de
Tempeliers
ervan beschuldigd de
afgod
Een afgod is een andere god dan de gangbare god.
Bafomet (of Baphomet) te aanbidden.
Er bestaan uit de tijd van de Tempeliers geen afbeeldingen van deze Baphomet, maar sinds 1856 wordt Baphomet geassocieerd met een figuur met vrouwenlichaam en het hoofd van een geit door een tekening van Éliphas Lévi in zijn boek "Dogme et Rituel de la Haute Magie".
Tekening van Baphomet in het boek Dogme et Rituel de la Haute Magie uit 1856

Zegel van de Tempeliers

"Op hun zegel staan ze altijd met zijn tweeën afgebeeld, de een tegen de rug van de ander aangeklemd, op één paard."
Zegel van de Tempeliers

Alfons van Aragon

Vanwege de vele oorlogen die Alfons van
Aragon
Aragon was in de middeleeuwen een koninkrijk in het noorden van Spanje met de de Pyreneeën als noordgrens. Tegenwoordig is het een Spaans gewest met Zaragoza als hoofdstad.
(1073 - 1134) voerde, werd hij ook wel Alfons de Strijdvaardige genoemd. In 1131 stelde hij tijdens het beleg van Bayonne zijn testament op waarin hij zijn koninkrijk naliet aan de
Tempeliers,
Hospitaal Ridders
en de Order van het Heilige Graf van Jeruzalem. Na zijn overlijden stak de adel van Aragon hier echter een stokje voor.
Schilderij uit 1879 van Alfons I van Aragon

Coimbra

Volgens Eco zouden de
Tempeliers
de Portugese stad Coimbra hebben gesticht nadat ze de Mooren uit deze streek hadden verdreven. Dit is echter niet helemaal juist. De Tempeliers kregen in 1151 een stuk grond enkele tientallen kilometers ten zuiden van Coimbra waar de orde een klooster sticht. Dit klooster heet tegenwoordig het Convent van Christus, naar de Orde van Christus, de opvolgers van de Tempeliers in Portugal.
Convent van Christus (foto: Wikipedia)

Asjkelon

In het zuidwesten van Israël ligt de badplaats Asjkelon. In de middeleeuwen was Asjkelon een strategisch gelegen vestingstad.
Restanten van de verdedigingsmuur rondom Asjkelon uit de 12e eeuw (foto: Wikipedia)

Beauceant

De vlag of banier van de
Tempeliers
wordt ook wel de Beauceant genoemd. Deze vlag bestond uit een wit en zwart vlak waarbij niet helemaal duidelijk is of het zwarte of witte vlak bovenaan hoort te zitten. Later in de 13e eeuw zou het een rood kruis toegevoegd zijn aan het witte vlak.
Afbeelding van twee Tempeliers op een paard met links daarnaast de zwart-witte banier uit Chronica Majora dat in de 12e eeuw werd geschreven door de benedictijnse monnik Matthew Paris

Koningin Melesinde

In 1131 werd Melesinde (1100 - 1161), dochter van koning Boudewijn II, tot koningin van Jeruzalem gekroond. Ze bleef koningin tot haar dood in 1161 en werd opgevolgd door haar zoon Boudewijn III die echter een half jaar later overleed aan een vergiftiging.
Tekening uit de 13e eeuw die de kroning van koningin Melesinde uitbeeldt.
BBC

Thomas van Aquino

Thomas van Aquino (1225-1274) was een benedictijnse monnik die zich bezig hield met de filosofie en theologie. Hij wordt gezien als één van de meest invloedrijke denkers uit de middeleeuwen. Thomas van Aquino bedacht een rationeel systeem waarbij hij trachtte te beredeneren waarom dingen waren zoals ze zijn.
Schilderij van Thomas van Aquino van omstreeks 1474

Robert d’Artois

Robert I van Artois (1216-1250) werd ook wel Robert de Goede genoemd. Hij nam deel aan de Zevende Kruistocht en sneuvelde toen hij samen met een groep
Tempeliers
een aanval deed op de Egyptische stad El-Mansoera.
Dit artikel verscheen 4 jaar geleden voor het eerst en werd 3 jaar geleden voor het laatst inhoudelijk bijgewerkt. De laatste
aanpassingen
Bij aanpassingen moet gedacht worden aan het herstellen van taalfouten, kromme zinnen, feitelijke onjuistheden en verbroken hyperlinks.
werden 1 jaar geleden doorgevoerd. Mocht je onverhoopt een onvolkomenheid zien, neem dan contact met ons op door middel van onderstaande knop.
Mail de redactie